Ζητήματα υγιεινής και ασφάλειας από τη χρήση μολυσμένων ακτών;

Άμμος στις παραλίες:  Πώς θα απολαύσουμε την παραμονή μας πάνω της;

Κάποιοι από μας το υποψιάζονται… Όμως τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις φαινομενικά αθώες καλοκαιρινές δραστηριότητες, όπως το να παίζουμε ρακέτες ή βόλεϊ στις παραλίες ή ακόμα και το να χτίζουμε παλάτια στην άμμο, καθώς και για τη διαδικασία του μαυρίσματος; Μήπως, τελικά, δεν είναι και τόσο αβλαβείς οι δραστηριότητες αυτές των παραθεριστών του καλοκαιριού; Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες και εκθέσεις των ειδικών επιστημόνων σε παγκόσμιο επίπεδο, όλων των ειδών οι μικροοργανισμοί έχουν απομονωθεί από παραλίες, με ορισμένα μάλιστα είδη από αυτούς να καθίστανται πιθανοί κίνδυνοι για την δημόσια υγεία, αν δεν λαμβάνονται τα σχετικά μέτρα προστασίας. Πράγματι, έχει παρατηρηθεί ότι στα παραθαλάσσια καλοκαιρινά θέρετρα, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, δυνητικά παρουσιάζονται στους λουόμενους συγκεκριμένες μολύνσεις με κυρίαρχες τις δερματίτιδες, τις μολύνσεις των οφθαλμών, αλλά και τις γαστρεντερίτιδες.

Από ποιους παράγοντες όμως προκαλούνται ή ενισχύονται τέτοιου είδους κρούσματα μικροβιακής μόλυνσης στις θάλασσες και στις ακτές μας;

Είναι προφανές ότι όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύει κάποιος στην παραλία και όσο μεγαλύτερη είναι η πυκνότητα των λουόμενων στις ακτές, τόσο περισσότερο  ευνοείται  η εμφάνιση μολύνσεων. Επιστημονικές μελέτες επίσης έχουν δείξει ότι στην άμμο, η ανάπτυξη και επιβίωση των μικροοργανισμών επηρεάζονται από διάφορες οικο-περιβαλλοντικές παραμέτρους, όπως οι καιρικές συνθήκες, η ταχύτητα του ανέμου, η υγρασία, η ακτινοβολία (UV), η διαθεσιμότητα της άμμου σε πηγές άνθρακα (ή, με πιο απλά λόγια, η καταλληλότητα της άμμου ως υπόστρωμα ανάπτυξης μικροβίων) και η θερμοκρασία.

Ποιοί μικροοργανισμοί έχουν βρεθεί στην άμμο;

Συγκεκριμένοι δείκτες υγιεινής, όπως τα κολοβακτηριοειδή, οι εντερόκοκκοι  και τα κολοβακτηρίδια (Escherichia coli), είναι τυπικές παράμετροι που συνήθως μετράμε στα θαλάσσια ύδατα με σκοπό να καταστεί σαφές το αν τα νερά μας είναι κατάλληλα για κολύμβηση και αν πληρούν τις νομοθετικά θεσπισμένες προδιαγραφές. Μπορεί η άμμος να αποτελεί πηγή των βακτηρίων που βρίσκονται στις θάλασσες; Αν ναι, θα έπρεπε να συμπεριληφθεί ένα πλάνο δειγματοληψιών στις αμμουδιές (παράλληλα με αυτό που εφαρμόζεται με τα θαλάσσια νερά); Αυτά και άλλα ερωτήματα έχουν επιχειρηθεί να απαντηθούν από πολλούς ερευνητές παγκοσμίως. Η απάντηση έρχεται από τους ίδιους τους μελετητές: Έχει διαπιστωθεί ότι στην άμμο οι μικροοργανισμοί, μάλλον, επιβιώνουν καλύτερα από ότι στο νερό. Εκτός λοιπόν από τους προαναφερθέντες δείκτες υγιεινής, έχουν βρεθεί και άλλων ειδών μικροοργανισμοί, κυρίως σταφυλόκοκκοι, μύκητες, αλλά και σαλμονέλλες, παράσιτα, ιοί. Ο κίνδυνος λοιπόν για τους λουόμενους, είναι δυνατόν να παραμονεύει κρυμμένος στην άμμο. Με αυτά τα δεδομένα συνεπώς, ίσως θα έπρεπε να δωθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ποιότητα της άμμου, ιδιαίτερα στις παραλίες που έχουν κριθεί ακατάλληλες για τη μικροβιολογική ποιότητα του νερού τους.